Hizbullah enformasyon savaşında inisiyatifi nasıl ele geçirdi?

Colin P. Clarke

Rand Corporation

IŞİD'in sosyal medyayı kullanmadaki tutku ve yeteneği yaygın bir şekilde modern terörist grupların en yenilikçisi olarak algılanmasına yol açtı. Fakat onun bu propagandaya yatırım yapmasından çok uzun süre önce Lübnan Hizbullahı, enformasyon savaşının -yani bilginin kontrolü yoluyla düşman karşısında avantaj elde etme- etkili kullanımına büyük yatırım yapmıştı.

Hizbullah operasyonları uzun zamandır “Eğer kameraya almadıysanız aslında savaşmadınız” mottosuyla yürütülüyordu. Hizbullah, savaşçılarının bir kameraman eşliğinde Lübnan'daki bir İsrail askeri üssüne sızmasını ve burada kendi sancağını açmasını filme alarak büyük bir propaganda zaferi elde ettiği 1994 yılından bu yana bu başarılarını belgelemenin önemini kavramış durumda.

Hizbullah sadece psikolojik savaşa ayrılmış bir birime sahip. Gazeteler, sosyal medya şebekeleri ve televizyon programları Hizbullah'ın enformasyon savaşı portföyünü oluşturuyor. Örgüt enformatik kapasitesini başarılı faaliyetlerinin -çocuklar için yaz kampları ve güçlü bayındırlık projeleri gibi- reklamını yapmada kullanıyor.

Buna göre Hizbullah'ın aktiviteleri üye kaydetme çabaları ve politik meşruiyet elde etme isteğiyle doğrudan bağlantılı.

Hizbullah propagandası iyi ayarlanmış, hedefi belli ve spesifiktir; direniş ideolojisi, şehitlik ve sosyal hizmetlerin sağlanması üzerinden meşruiyet elde etmeye dönük özel temalara vurguda bulunur. Hizbullah önderliği daha en başında örgütün ilk halkasındaki Şii seçmenlerin ötesinin desteğine ihtiyaç duyduğunu anlamıştı. Bu nedenle Hizbullah enformasyon faaliyetlerini herkesi kapsayan bir teşkilat olarak görünmek amacıyla uyumlu kıldı ve Lübnan'daki Hıristiyan ve Sünnilerin ve geniş Arap ve İslam dünyasının desteğini alma girişimlerine ağırlık verdi. 

Hizbullah'ın enformasyon savaşının tarihi muhtemelen en iyi şekilde örgütün aktif medya kolu olan el-Menar'ın -Beyrut'tan yayın yapan ve tüm dünyadan izlenebilen bir uydu kanalı- evrim sürecinin öyküsünde gözlemlenebilir. El-Menar (anlamı “Fener”), 1991 yılındaki ilk yayınından sonraki üç yılda düzenli programlarıyla Hizbullah'ın haber ve propagandasının neşrindeki ana dağıtım noktasına dönüştü. Hizbullah'ın geniş medya ağı ayrıca radyo istasyonları, yayınevleri ve farklı dillerde yayın yapan 50'yi aşkın web sitesini kapsıyor.

El-Menar, İsrail kamuoyunu İsrail askerlerinin öldürülüp yaralanmalarını gösteren gerçek çatışma görüntülerini yayınlamak suretiyle etkilemeye başladı. Hizbullah'ın savaş birimleri şiddeti İsrail işgal güçlerinin ve İsrail kamuoyunun moralini çökertmekte psikolojik bir alet olarak kullanıyorlar. Bu faaliyet ayrıca İsrail radyo ve televizyon yayınlarını yirmi dört saat izleme amaçlı kurulan “İbranileri Gözleme Departmanı”nı da içeriyor. El-Menar'ın popülaritesi Arap dünyasının en başta gelen haber kanallarından biri olmasına neden olacak kadar büyümüş durumda.

Hizbullah'ın televizyon ve video üretimi kadar etkileyici bir diğer yönü de internet dahil olmak üzere yeni medyayı ve enformasyon teknolojilerini yaygın bir şekilde kullanması. Hizbullah ayrıca Genel Sekreteri Seyyid Hasan Nasrallah'ın tüm konuşmaları ve askeri operasyonlarının fotoğraf galerisini içeren bir web sitesine de sahip.

Seyyid Nasrallah, 2006 Temmuz Savaşı'nda Hizbullah'ın İsrail destroyeri Hanit'i füzelerle vurmasından birkaç dakika sonra El Menar'ı bu hamlenin dünyaya gösterilmesinde kullanmış ve bunun görüntülerini bölgesel medya ve YouTube'dan servis etmişti.

Hizbullah propaganda ve mesajlarını yaymak için posterler, posta kartları, anahtarlıklar, video görüntüleri, reklam panoları, video oyunları ve özenle kurulmuş web siteleri gibi bir dizi farklı enstrümanı kullanıyor. Hizbullah'ın internet siteleri örgütün farklı gündemlerini yansıtıyor ve hareket genç ve yaşlılara hitap ederek farklı kuşakları etkilemeyi hedefliyor, aynı zamanda sosyal hizmetlerinden söz ederken diğer yandan da Hizbullah'ın askeri figürleri hakkında kişisel bilgiler veriyor.

Hizbullah genç nesli saflarına daha iyi çekmek için 2010 yılında online bir video oyunu geliştirdi. Oyuncular bunda başta İsrailliler olmak üzere Hizbullah'ın düşmanlarına savaş açıyorlar. Oyun başlamadan önce bazı ünlü İsrailli politikacıların hedeflendiği birkaç seri atış pratiği yapılıyor. Oyun genç Lübnanlılar arasında çok popüler oldu ve davaya yeni üyelerin kazandırılmasında başarılı olduğu değerlendirilmesi yapıldı.

İran siber kapasitesini geliştirmeye devam ederken Hizbullah'ın bunun en büyük faydalanıcılarından olacağı tahmin ediliyor. Hizbullah da teknik kapasitelerini her geçen gün daha da artırmak için çalışıyor. Bu durum, örgütün veri akış kapasitesini güçlendirme ve İsrail'in elektronik savaş yetenekleri karşısında daha sıkı bir savunma sağlama amacıyla daha hızlı fiber-optik şebekeleri elde etmeye dönük hareketinde gözlemleniyor. Hizbullah Temmuz 2006 Savaşı'nda Litani Nehri'nin güneyindeki şebekelerinin İsrailli birimlerce izlenmesini engellemekle kalmadı, ayrıca İsrail radarı ve haberleşme hattını perdeleyip parazit yaymak için gerekli teçhizata sahip olduğunu da gösterdi.

Hizbullah'ın enformasyon savaşı kapasiteleri karanlıkta kalmaya devam edecek ve belki de bu durum kabul edilecek.

Hizbullah 1980'li yılların başından bu yana hayatın bir gerçeği ve enformasyon faaliyetleri sahasındaki dikkate değer başarısı göz önüne alındığında Ortadoğu'nun en etkili ve yetenekli grubu olmayı onlarca yıl daha sürdüreceğe benziyor.

www.medyasafak.net