"El Kaide Suriye’sini Esad Suriye’sine Tercih Ederiz"

İbrahim Musavi: Amerika Birleşik Devletleri destekli militanlar Suriye'yi asla kontrol edemeyecekler.
 

Bir politik analist Press TV'ye Suriye'de Amerikan yönetimi için çok önemli hayati menfaatler olduğunu ve bu sebeple şimdi bir çözüme gitmek istemediklerini söyledi.

Press TV meseleyi derinlemesine tartışmak için politik analist İbrahim Musavi ile bir röportaj gerçekleştirdi. Program iki misafirin görüşlerini de sunuyor: Amerika Birleşik Devletleri eski Suriye elçisi Richard Murphy ve eski Rus diplomat Vladislav Motozov.

Aşağıdaki metin bu röportajın yaklaşık bir çözümüdür.

Press TV: İran Dışişleri Bakanı Yardımcısı Moskova'yı ziyaret etti, İran'ın altı aşamalı bir planı var, Suriye meselesinde siyasi bir çözüme ulaşmaya yakın olduğumuzu düşünüyor musunuz?

Musavi: Doğrusu, şimdi bir zaman dilimi üzerinde konuşamayız, yakın zamanda ufukta bir politik çözüm belirip belirmeyeceğine dair kesin bir takvim/ program üzerinde konuşamayız ama az önce sizin de dediğiniz gibi rejimi düşürme, bir çözüm bulma veya kesin bir darbe vurma hususunda muhalefetin yetersizliğine dair konuşabiliriz.

Yaklaşık iki yıldır savaştırılıyorlar ve onların hiçbir surette kendilerini hükümete galip getirecek ve onlara hâkim olmanın yolunu açacak öldürücü bir darbe vurma imkânlarının olmadığı görülüyor.

Tek muhtemel sonuç bir diyaloga, bir politik çözüme gitmektir. Evet, sizin de dediğiniz gibi çok çaba gösterildiği doğrudur, şu an devam eden bu çeşit bir çözüme ulaşma gayretidir. Gelecek iki ay içinde bir şey olacak ve ben inanıyorum ki biz somut ve elle tutulur bir çözüm görmeden evvel köprünün altından çok sular akacak ancak kesin olarak ne söyleyebilirim ki? Bu konuda müspet düşünüyorum, tüm çabalar ve tüm bu işaretler doğrusu bu yolda ilerliyor.

Bu askeri düzeyin daha fazla artacağını görmeyeceğiz anlamına gelmez; bu, askeri operasyonlar bir noktada duracak anlamına da gelmez. Bunu bir çeşit diyalog veya kötülük kaynağı hakkında bir müzakere olarak tanımlarsanız, belki bu süreçte daha ağır şeyler göreceğiz

Press TV: Amerikalıların İran'ı güvertede (meseleyi çözecek kurulda) bulmaya hazır olduğunu düşünüyor musunuz? Rusya İran'ın altı aşamalı planına razı olduğunu söyledi, sizce Amerika Suriye için herhangi bir çözüme, İran'ınkinin de içinde olduğu herhangi bir çözümü tanımaya hazır mı?

Musavi: Peki, doğrusu bu gidişata bağlı, Amerikalılar elverişli, somut bir çözümün gelişini görmek isterler. Ben elçi Murhpy (programın diğer konuğu) ile bu konuda hemfikir değilim. Evet, belki Amerikan yönetimi Suriye'de bir çözüm görmek ister, bir politik çözüm ama her şeyden evvel buna razı olmadan önce birçok olay sebebiyle bitap düşmeleri gerekiyor.

Onunla hemfikir olamayacağım tek nokta bu dönemde Suriye'de ivedi bir çözümle ilgilidir. Çok iyi biliyoruz ki, Suriye'de hükümete karşı savaşan müfrezelerin ve kuvvetlerin öncülüğü mesela, El Kaide'ye, Cebhetul Nusra'ya ait ve bu çok şiddetli ve Amerikan yönetiminin bu kuvveti bitap düşürmekte ve bu gücü kırmakta çok menfaati vardır, öyleyse neden bir yıpratma savaşına girmesin ki?

Bu, Suriye hükümetini bir noktada zayıflatacakken, El Nusra tarafından temsil edilen El Kaide'yi de zayıflatacak veya kontrol edilebilir derecede kıracaktır. Öyleyse (Amerika) niçin acele edip çözüm yoluna girsin ki?

Demek istediğim, şimdi bir çözüme gidebilirler, bir süre sonra bir çözüme gidebilirler, ben Amerikan yönetiminin insani yardım derneği doktrini altında çalıştığını düşünmüyorum. İnanıyorum ki, onlar kendi politikalarını yerleştirmeyi ve uygulamayı istiyorlar ve burada biz sadece meselenin insani yönü hakkında konuşmuyoruz.

Orada, Suriye'de, menfaatler, Amerikan yönetimi için çok önemli hayati menfaatler olduğunu düşünüyorum. Bunlardan birisi Suriye rejimini zayıflatmaktır, bir diğeri de El Kaide'yi zayıflatmak ve bunun iki tarafa karşı da karlı bir çözüm olmasını istiyorlar ve daha sonra politik bir çözüme gidecekler.

Press TV: Sizce kim politik bir çözüme ulaşma yolundadır? İlaveten, Amerika'yı İran dahil olsa bile bir çözüm için ilerlemeye zorlayacak bazı faktörler var. Mesela Ürdün Kralı Abdullah, Amerika'nın müttefiklerinden birisi, aşırılık yanlısı El Kaide ile ittifaka karşı uyarıda bulundu, birçok faktör Amerika için işaret olabilecektir… Söylediğim gibi İran bunda destekçi olsa bile herhangi bir çözümde ilerleyecek midir?

Musavi: Peki. Her şeyden evvel, unutmamak zorundayız ki, Suriye'de devam eden çatışma –söylememe izin verin- uluslararası toplum tarafından çok olgun ve makul bir yolda, hikmetli bir yolda ele alınmıyor. Uluslararası toplum dediğimizde güçlüleri, özellikle muhalif taraftakileri söylemeliyim.

Suriye hükümeti çözüme gitmek için birçok inisiyatif önerdi. İki gün evvel Bay Faruk Şara'nın ne dediğini duyduk. Suriye Cumhurbaşkanı Yardımcısı doğrusunu söyledi ve bu haber her yerde vardı. Muhalifler çok hızlı ve çok çabuk bir biçimde onun tarafından getirilen bütün teklifleri reddettiler. Bu tek bir şeydir.

Bir diğer şey, Amerika Birleşik Devletleri hakkında konuştuğunuzdadır, inanıyorum ki, Amerikan yönetimi dahil olmak üzere Batılı taraf, ben ilerlemek ve Rus tarafından işittiklerimize dair bir yorum yapmak istemiyorum, onlar yanlış ümitlere bağlanıyorlar. Demek istediğim, eğer inanıyorlarsa, şayet Suriye hükümeti, Suriye rejimi çökecek veya bir, iki, üç ay içinde düşecek diye ümit ediyorlarsa, (bunlar boştur zira) biz ardı ardına gelen günleri duyuyoruz.

(Esad'ın ömrü) sadece iki aydır dediler ve haftalar dediler ve sonra üç ay demeye başladılar ve ardından bunu bir sonraki üç ay için uzattılar ve hükümet oradadır, ordu oradadır, ciddi bir şey olmadı, orduda bölünme yok, cumhurbaşkanı emirler veriyor, kuvvetler tarafından emirler veriliyor ve uygulanıyor, hükümet hala her yerde fonksiyonlarını icra ediyor.

Çok büyük şekilde yanlış bilgilendirildiklerini düşünüyorum ve maalesef hükümetler bile orada gerçekten ne olduğuna inanmak istemeyecekse veya sadece duymak istediklerini duyacaklarsa (bu doğrultuda) birçok yanıltıcı bilgi geliyor. Suriye hükümeti hakkında bu noktada duydukları rejimin çok yakında çökeceğidir ve bunun için aylar veriyorlar.

Bu burada ve orada olandır ve biz bunu Fransa'da, İngiltere'de ve başka yerlerde üst düzey yetkililerden duyuyoruz ama sahada gezerseniz, demek istediğim, orada gerçek bir araştırma, saha araştırması yaparsanız Suriye hükümetinin hala temel alanları kontrol altında tutmaya devam ettiğini göreceksiniz. Burada kırsal alanlar hakkında konuşmuyorum. Suriye'deki başlıca şehirlerden bahsediyorum. Bunlar hala hükümetin kontrolü altındaki yerlerdir.

Bu, misliyle mukabele edemezsiniz veya orada burada çatışamazsınız anlamına gelmez ama hala onlar (hükümet) büyük halk desteğine sahip ve şimdi biz şimdi mücadele alanında büyük bir değişimin yer aldığını değerlendirmeliyiz.

Şimdi Suriye'de farklı bölgeler arasında dikey bölünmeden bahsediyorsunuz, aralarında diğer yabancıların bulunduğu askeri muhalefetten hoşlanıyorsunuz. Demek istediğim, binlerce yabancı Suriye'ye savaşmaya geliyor ve sonra halkın çoğuna hâkim, kabul edilebilir bir hükümete sahipsiniz.

Press TV: İsrail'in rolü, dediğimiz gibi, İsrail'in Washington elçisi Michael Oren'in bir yorumu var, biz El Kaide Suriye'sini Esad Suriye'sine tercih ederiz, diyor.

İsrail Amerikalılar bir çözümü desteklese bile bazı Fars Körfezi Arap ülkelerini bir çözümü bloke etmek üzere birlikte olmaya zorluyor mu?

Musavi: Şu ana kadar çok açık ki, Amerika ve Fars Körfezi devletleri arasında bir çeşit şizofrenik politik özellik var, demek istediğim stratejik seviyesinden dolayı (konu) Suriye'ye geldiğinde her iki taraf da Suriye'deki rejimin ve hükümetin (iktidarı) terk ettiğini görmek istiyor. Ama aynı zamanda taktik açıdan birlikte çalıştıklarında, bu sonucu karşılayacak taktiklerde farklılık bulunuyor.

Dedim ki, Amerikalılar bir tarafta rejimin ve diğer tarafta El Kaide'nin zayıfladığını görmeye çok hevesliler. Bu El Kaide'den kurtulmak için onlara çok önemli bir fırsat veriyor ve şu anda Suriye'de olan şey El Kaide için bir çeşit stratejik tuzak.

Şimdi, İsrailliler ve diğerlerine gelince, elbette onlar oyundaki bazı kartların geçişinden çok memnunlar ve El Kaide Suriye'sini Esad Suriye'sine tercih ettiklerini söylüyorlar. Bunu niçin söylüyorlar? Yani bu makul mü? Demek istediğim, eğer siyasetin içine giderseniz ve bunu analiz ederseniz, neden böyle bir şey söylediklerini anlamadığınızı görürsünüz.

Söylediklerine dair netice olarak tek bir şeye ulaşabilirsiniz; birbiriyle savaşan bu kişilere kabul ediliyor olduklarına yönelik ümit vermek. Yani eğer savaşmaya devam eder ve kazanırsanız daha sonra uluslararası toplum tarafından kabul edileceksiniz veya tamam, biz bunu kabul edebiliriz (diyorlar). Niçin böyle söylemek istiyorlar? Bunu söylüyorlar çünkü süreyi uzatmak istiyorlar ve herkesin bilebileceği kadarıyla (kural), “işgal et ve yönet”, “böl ve yönet” şeklindedir.

Press TV: Ancak ilginçtir ki, Obama'nın yeni kabinesinin tertibinde, haberlere göre, John Kerry'nin Dışişleri Bakanı, Chuck Hagel'in Savunma Bakanı olmaları umuluyor. Bunların her ikisi de uzlaşmanın daha lehine veya Suriye ve İran ile bir çözüme ulaşabilecek fikir ayrılığına sebebiyet veren kişiler olarak biliniyor, denilebilir. Bu Amerika'nın gelecekte başlatacağı şey için önemli bir işaret değil midir?

Musavi: Tabi bu bir şey. Evet, bu bir işarettir ve bunu ihmal edemeyiz veya bir kenara itemeyiz. Bu bir şeydir. Ama diğer taraftan bu, mevcut durum için size bir açıklama da verebilecektir, niçin bu kadar sıkı bastırıyorlar, sorusuna bir cevap. Niçin Suriye'de olan işlerde parmakları var ve niçin burunlarını sokuyorlar; çünkü onlar sıkı biçimde bastırmak ve doğrusu çok geç olmadan bir şeylere ulaşmak istiyorlar.

Belki ümitleri var ve aslında farklı alanlardaki istihbarat teşkilatlarında bir tür skandal olduğu ispatlandı. Onların hepsi, hatta en iyi Batılı hükümetlerdeki istihbarat servisleri bile Suriye'de neler olduğu yahut neler olacağı, ordunun gerçek gücü ve bağlılığı hususunda hassas tahminlerde bulunmada başarısız oldular.

Şimdiye kadar gördüklerimiz çok muazzam şeylerdir ve onların bütün çabalarını gerçek bir utanca sokacağına inanıyorum. Yine bu, İsraillilerin zamanın çok önemli bu anında bu kadar sıkı bastırmasının sebebidir.

Press TV: Türkiye'ye Patriot füze bataryası ve asker gönderilmesine saygı duymak isterim, birçok insan bunu savaş için bir başlangıç olarak yorumluyor. Bununla birlikte, Batılı kamuoyu yeni savaşlara şiddetle karşı. Sizin bakış açınız nedir?

Musavi: Bu Batı kamuoyunun savaşa karşı olduğu tek vaka değildir. Batı kamuoyu Irak savaşına da karşıydı. Uluslararası toplum savaş (yanlılarıyla) bir noktada değildi. Rusya'nın Suriye'ye karşı uluslararası bir savaş isteyenlere karşı nasıl sıkı bir politik mücadele yürüttüğünü görüyoruz.

Askeri yola hazır olmadıklarını, bir savaş başlattığınızda bunu finanse etmek zorunda olduğunuzdan finansal açıdan da hazır olmadıklarını düşünüyorum. Bütün uluslararası sahnenin birçok düzeyde krizlerin içinde olduğuna inanıyorum. Bu sebeple böyle bir maceraya giremezler.

medyasafak.com